Asielrecht: Waar is het ethisch kompas van onze ministers?
Brussel, 14 september 2023
Persbericht
Op 16 juni keurde de ministerraad op voorstel van de premier een wetsontwerp goed over een ethische code voor de leden van de regering.
Uitgaande van het idee dat "burgers de overheid moeten kunnen vertrouwen", stelt de code dat, in het belang van de waardigheid, "leden van de overheid zich onder alle omstandigheden gedragen op een gepaste, verantwoordelijke en respectvolle manier ten opzichte van individuen en instellingen". In het bijzonder voegt de code toe dat "leden van de regering handelen in overeenstemming met het legitieme vertrouwen dat burgers in hen stellen", wat "respect voor de principes van de democratische rechtsstaat" inhoudt.
Maar de ethische code doet er blijkbaar niet toe wanneer de Raad van State de beslissing om niet langer in de opvang te voorzien van alleenstaande mannen die asiel aanvragen, opschort. De enige reactie van de staatssecretaris voor Asiel en Migratie was dat het beleid "niet zal veranderen".
Nog erger is dat deze beslissing het recht op opvang dat de wet aan alle asielzoekers toekent, niet respecteert, zoals de hoogste administratieve rechtbank van ons land benadrukte in uitspraak 257.300.
Al maandenlang hekelt een groot aantal verenigingen deze "zorgwekkende wending" van onze regering, die volgens de voorzitter van de Liga voor de Mensenrechten rechters niet ontslaat zoals pakweg Orban, maar systematisch "hun vonnissen naast zich neerlegt".
Deze trend is niet nieuw. Al ten tijde van de strijd tegen terrorisme of, meer recent gedurende de pandemie, kozen onze regeringen voor verticaal crisismanagement met het idee dat de rechterlijke en wetgevende machten plaats moeten maken voor een uitvoerende macht die als enige effectief kan optreden.
Door de internationale verplichtingen van België om asielzoekers op te vangen te ontkennen en het principe van checks and balances te negeren, ontrafelt de staatssecretaris de essentie van de rechtsstaat met een bijzonder schaamteloze brutaliteit.
Met nog maar een paar maanden te gaan voor de verkiezingen, is deze houding niet alleen schadelijk voor het vertrouwen van onze burgers in onze politieke leiders, maar het brengt ons ook naar een extreem punt waar het risico van een autoritair uitvoerende macht niet meer zo onwaarschijnlijk is. De recente verkiezingsresultaten in Europa zijn voldoende bewijs dat onze democratieën niet alleen ten onder gaan als gevolg van militaire staatsgrepen, ze kunnen ook langzaam afsterven door een proces van geleidelijke en verraderlijke vernietiging van de rechtsstaat.
In zijn brief aan het publiek op 21 juli schreef de premier dat het de plicht van politici is om ons land te laten werken, en dat hij precies dat ging doen. Het wordt hoog tijd om verantwoordelijkheid te nemen.
Freddy Mortier