J’accuse: de schande van onze gevangenissen
Deel onze noodkreet tegen de overbevolking
De overbevolking in de Belgische gevangenissen heeft een historisch dieptepunt bereikt. Op dit ogenblik slapen 672 gedetineerden op de grond, in mensonwaardige omstandigheden. De Rechten van de Mens worden elke dag met de voeten getreden. De vrijzinnig humanistische koepel deMens.nu en zijn lidorganisaties trekken aan de alarmbel.
Ik beschuldig.
Ik beschuldig een samenleving die wegkijkt terwijl haar gevangenissen barsten uit hun voegen. Ik beschuldig een beleid dat records breekt in mensonwaardigheid: grondslapers, drie mensen in een cel gebouwd voor één. Een matras op de vloer klinkt banaal, maar het is een symbool van vernedering. Wie naar het toilet moet, stapt letterlijk over een medemens heen. Dit is geen straf meer, dit is ontmenselijking.
Ik beschuldig een systeem dat verstikt in overbevolking en daardoor alles laat dichtslibben: psychologische hulp, re-integratie, hoop. Gevangenissen zijn geen instellingen meer, ze zijn vergeetputten geworden. En wij, als maatschappij, lijken het te accepteren. “Ze hebben het zelf gezocht”, klinkt het. Alsof een misdaad een vrijgeleide geeft voor een leven in onwaardigheid.
Ik beschuldig een samenleving die blind is voor een simpele waarheid: meer dan 99 procent van deze mensen komt ooit vrij. Willen we tikkende tijdbommen loslaten na jaren van trauma achter tralies? Of geloven we nog in de mogelijkheid van herstel, van menselijkheid? Het niveau van een beschaving meet je af aan hoe ze haar gevangenen behandelt. België faalt.
Ik beschuldig een beleid dat geen brug bouwt naar morgen. Wie einde straf is, wordt vaak zonder begeleiding op straat gezet. Geen opvang, geen perspectief, enkel een rugzak vol littekens. Dat klinkt als een rechtvaardige straf, maar het is een illusie. Ooit moet een dader loskomen van zijn daden en terug mens worden. Ook dat is onze verantwoordelijkheid.
De maat is vol. Niet voor hen alleen, maar voor ons allemaal.
Ik beschuldig. Omdat zwijgen me medeplichtig maakt.
Raymonda Verdyck, voorzitter deMens.nu
Stefan Damen, voorzitter Instelling voor Morele Dienstverlening Limburg
Willem Debeuckelaere, eremagistraat en secretaris van UVV en Vermeylenfonds
Anne-France Ketelaer, algemeen directeur deMens.nu
Sylvain Peeters, voorzitter Raad voor Inspectie en Kwaliteitszorg Niet-Confessionele Zedenleer
Serge Vandervorst, voorzitter Stichting voor Morele Bijstand aan Gevangenen
Mario Van Essche, advocaat en voorzitter Humanistisch Verbond
Raymonda Verdyck
Lees ook het interview met de gevangenen Maarten en Danny: “De gevangenis maakt me geen betere mens”
Lees ook het interview met moreel consulent Germaine Drieskens: “Een toilet naast het bed, matrassen op de grond. Dat is mensonwaardig”
De Stichting Morele Bijstand voor Gevangenen biedt morele bijstand aan gedetineerden in alle Belgische gevangenissen. Gevangenen kunnen terecht bij morele consulenten voor een gesprek. Steun de Stichting via deze link.